Эрүүл мэнд

Агшаасан будаа интернэт хэрэглэгчдийг талцуулж байна

5 сарын өмнө

Өнөө цагийн болох, болохгүй бүхий л трэнд ТикТокоос гардаг гэхэд хилсдэхгүй. Яг одоо интернэт хэрэглэгчид агшаасан будааг дахин халааж идэх нь аюултай эсэх тухайд талцаж байна.

ТикТокын хэрэглэгч, анагаахын хоёрдугаар дамжааны оюутан Жанни Гарсиа "Анагаахын оюутан байна гэдэг нь дахин хэзээ ч халаасан будааг сэтгэл амар идэхгүй гэсэн үг" гэх бичлэг оруулснаас үүдэн будааг дахин халаах тухай маргаан эхэлжээ. Болсон будааг дахин халааж идэх нь ноцтой хоолны хордлогод хүргэх эрсдэлтэй бөгөөд үүнийг "дахин халсан будааны синдром" (reheated rice syndrome) гэж нэрлэдэг тухай ТикТокчид ярьж байна.

Гэвч ТикТокын вайрел бичлэгүүдэд итгэхээсээ өмнө шим тэжээлийн мэргэжилтнүүд, шинжлэх ухааны үндэслэлтэй судалгаануудад энэ талаар юу гэж дурдсаныг харцгаая.

Дахин халаасан будаа хоолны хордлого үүсгэх боломжтой юу гэвэл тийм. Гэхдээ энэ нь будааг дахин халаах гэхээсээ болсон будааг хэрхэн хадгалсантай холбоотой гэнэ. Хүнсний шинжлэх ухаанаар мэргэшсэн судлаач Харолд Жеймс МакГи On Food & Cooking номондоо "Түүхий будаа нь ходоод гэдсэнд хортой цереус савханцар хэмээх бактерийн идэвхгүй хэлбэрийг агуулдаг. Энэ нь гэдэс дотрыг тавгүйтүүлдэг нь үнэн ч аз болоход будаанд маш бага хэмжээтэй агуулагддаг.

Болгосон будааг аль болох хурдан хөргөж, нэг цагийн дотор хөргөгчинд хийснээр бактери үржихээс сэргийлнэ.

Анхаарах зүйл нь будааг болгох явцад ч уг бактери амьд үлдэх чадвартай. Тиймээс болгосон будааг тасалгааны температурт удаан байлгах тусам бактери үржих магадлал нэмэгддэг. Бактерийн өсөлтөөс сэргийлэхийн тулд чанасан үр тариаг дөрвөн цагаас илүү тасалгааны температурт байлгаж болохгүй" гэжээ. Их Британийн Үндэсний эрүүл мэндийн алба (NHS) болгосон будааг аль болох хурдан хөргөж, нэг цагийн дотор хөргөгчинд хийх, будааг нэгээс олон удаа халаахгүй байхыг зөвлөдөг.

Цереус савханцраас сэргийлэх өөр нэг арга нь будаандаа цуу (vinegar) нэмэх юм. Учир нь, уг бактери хүчиллэг орчинд үржиж чаддаггүй юм байна. Эндээс үзэхэд, гол асуудал нь ТикТокоор шуурч байгаачлан будааг дахин халааж идэхтэй төдийлөн холбоогүй, харин болгосон будааг зөв хадгалах, хөргөхтэй холбоотой гэдгийг харж болно. Тэр бүү хэл будааг зөв хөргөөж хэрэглэх нь эрүүл мэндэд олон талаар тустай гэдгийг дараах хэд хэдэн судалгаагаар баталсан байна.

Будааг хөргөөж хэрэглэх нь цусны сахар нэмэгдэхээс сэргийлж, чихрийн шижин өвчний эрсдэлийг бууруулдаг

Хүн цардуул агуулсан хоол хүнс идэхэд тэр нь глюкоз болж задардаг, мөн нүүрс ус өндөр тул цусан дахь сахрын хэмжээг нэмэгдүүлдэг билээ. Тэгвэл цагаан будаа, гоймон, овьёос, төмсөнд "Resistant starch" буюу тэсвэрт цардуул агуулагддаг аж. Ердийн цардуулаас ялгаатай нь тэсвэрт цардуул нь глюкоз болж задардаггүй, ходоод, нарийн гэдсээр дамжиж явсаар эцэст нь бүдүүн гэдсэнд хүрч, биеэс гадагшилдаг. Хэрэв эдгээр хүнсийг чанаж болгосны дараа хэсэг хугацаанд хөргөвөл тэсвэрт цардуулын агууламжийг нэмэгдүүлж, цусан дахь сахрын хэмжээ огцом савлахаас сэргийлнэ.

2015 онд хийгдсэн судалгаагаар чанасан будааг 24 цагийн турш хөргөсний дараа дахин халаахад тэсвэрт цардуулын агууламж нь мэдэгдэхүйц нэмэгдсэн байжээ. Мөн 2017 онд хийсэн өөр нэг судалгаагаар шинэхэн агшаасан цагаан будааг чанаж болгоод 24 цаг хөргөөсний дараа дахин халаасан будаатай харьцуулжээ. Үр дүнд нь, чанаж болгоод хөргөсөн будааг тогтмол иддэг хүмүүсийн хоол хүнсний гликемийн ачаалал нь бага (цусан дахь сахрын хэмжээ огцом нэмэгдэхгүй гэсэн үг) байж, урт хугацаанд 2-р хэлбэрийн чихрийн шижин болон жирэмсний үеийн чихрийн шижин тусах эрсдэл буурсан гэх дүгнэлтэд хүрчээ.

Эх сурвалж: National Library of Medicine, The Guardian, Mashable