Хүн төрөлхтний их баяр цэнгэл зуны олимпын наадам 7-р сарын 26-наас 8-р сарын 11-ний өдрүүдээр Франц улсад зохион байгуулагдах билээ. "Парис-2024" олимпын наадамд Монгол Улсыг төлөөлөн оролцох тамирчдыг цувралаар танилцуулж байна. Бид энэ удаад хоёр дахь олимподоо хүч сорихоор зэхэж буй дэлхийн аварга Пүрэвдоржийн Орхоны тухай сонирхолтой НАЙМАН баримтыг хуваалцаж байна.
#1 Онцлох барилдаан: Каори Ичогийн 189 дараалсан ялалтын цувралыг зогсоов
2016 онд Иван Ярыгины нэрэмжит “Алтан Гранпри”-гийн үеэр Монголын тамирчин П.Орхон дуулиан дэгдээсэн нь ялагдал гэгчийг мартагнаад байсан дэлхийн 10 удаагийн аварга, олимпын наадмын гурван түрүүтэй Каори Ичог ялсан явдал юм. Каори Ичо түүнтэй учраа таарахаас өмнө 13 жилийн туршид 189 барилдаанд дараалан ялж, дэлхийд босоо гэдгээ тунхаглаад байв. Гэвч түүнийг Монголын тамирчин П.Орхон 10:0-ээр ялсан нь дараагийн дэлхийн аварга хүч түрэн гарч ирж буйг зарласан явдал болсон.
#2 Ялгуусан амжилттай жил
П.Орхоны хувьд 2017 онд дараалсан есөн тэмцээнд түрүүлж, ялгуусан амжилтуудад хүрсэн билээ. Тэрбээр тухайн жилд насанд хүрэгчдийн Монгол Улсын аварга шалгаруулах тэмцээнээс эхлэн оюутны Монгол Улсын аварга шалгаруулах тэмцээн, Иван Ярыгиний нэрэмжит “Алтан Гран При”, “Монголиа Опен”, Польшийн нээлттэй тэмцээн, Мадридын Гран При, цэргийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн, насанд хүрэгчдийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн гээд дараалсан найман алтан медаль хүртсэн билээ. ДАШТ-ий сонгон шалгаруулалтын тэмцээнийг оролцуулан тооцвол үндсэндээ есөн тэмцээнд нэвтхэн түрүүлсэн гэсэн үг. Тухайн жилийн сүүлчээр Монголын оны шилдэг тамирчнаар тодорч "Бөртэ Чоно" шагналыг гардсан юм.
#3 Зэрэгцээ хоёр өндөрлөг
Монголын чөлөөт бөхийн 62 кг-ын жинд нэгэн цаг үед босоо барилдаж буй хоёр дэлхийн аварга хүч сорьдог нь дотоодын өрсөлдөөнийг үнэнхүү үзүүштэй, хүлээлттэй болгодог. С.Цэрэнчимэд, П.Орхон нар бол биe биeэ хурцалж, өнгөлж байдаг зэрэгцээ хоёр өндөрлөг билээ.
Өнөө жил олимпын эрхийн тэмцээний томоохон сорилго, УАШТ-ий үеэр тэд хоорондоо барилдаж, П.Орхон ялсан билээ. Эмэгтэйчүүдийн 62 кг-ын финалын энэхүү өрсөлдөөнд П.Орхон 6:2-оор тэргүүлж явсан ч С.Цэрэнчимэд хоёр удаа хөлд нь орж ард нь гараад оноог тэнцүүлэв. Ингэснээр сүүлийн онооны чанараараа С.Цэрэнчимэд хошуучилж эхэллээ.
Гэлээ ч эгзэгтэй энэ мөчид П.Орхон өрсөлдөгчөө дэвжээнээс түлхэн гаргаж ялалтын нэг оноогоо авч чадсан юм. Мөн шүүгчид С.Цэрэнчимэдийг дэвжээнээс зугтаж гарсан үндэслэлээр торгосноор П.Орхон эцсийн дүндээ 8:7-гоор ялалт байгуулж, олимпын эрхийн тэмцээнд эх орноо төлөөлөн оролцохоор болсон билээ. П.Орхоны хувьд, бяртай, уртай барилддаг онцлогтой бол С.Цэрэнчимэд хийцтэй, мэдрэмжид суурилсан уран барилдаанаараа гайхагддаг нэгэн.
Түүнчлэн П.Орхон 2017 оны ДАШТ-ийг зорихдоо сорилго тэмцээнд дэлхийн аварга С.Батцэцэгийг үнэнхүү илүүрхэн ялж байв. Тухайн жил тэд хоорондоо дөрвөнтөө учраа таарахад бүгдэд нь П.Орхон давсан байдаг.
#4 Допинг илрэв
П.Орхоноос 2018 оны Азийн наадмын үеэр авсан шинжилгээгээр допинг илэрсэн тул дөрвөн жилээр барилдах эрхээ хасуулсан билээ. Улмаар 2022 оны есдүгээр сарын 16-ны өдрөөр түүний торгуулийн хугацаа дуусгавар болсон тул эргэн дэвжээнд зодоглох боломжтой болсон юм. Гэхдээ энэ зуурт П.Орхон Токиогийн олимпыг өнжихөд хүрсэн.
#5 П.Орхон дэвжээнээ ахин зодоглов
Түүний хувьд, допингийн торгуулиа дуусгаад зодоглосон эхний тэмцээнүүддээ урьдынхаараа шилдэг барилдаанаа толилуулсан юм. Тухайлахад, дөрвөн жилийг дэвжээнээс хол өнгөрүүлээд өрсөлдсөн анхны тэмцээн болох МУГТ Ц.Цогтбаярын нэрэмжит тэмцээний финалд дэлхийн АШТ-ий хүрэл медальт Э.Даваачимэгийг ялж, түрүүлсэн. Ингэж түүний ялалтын цуурай ахин сонсогдох болсон юм.
Удалгүй Америкт зохиогдсон “Bill farrel” ийн нэрэмжит олон улсын тэмцээнд түрүүлж, 2023 оны хавар насанд хүрэгчдийн Монгол Улсын аварга шалгаруулах тэмцээний аваргаар дөрөв дэхиэ тодорсон. Түүний өрсөлдөгчид амархан байгаагүй. Шигшээ барилдаанд л гэхэд Токиогийн олимпод 20 настайдаа оролцож тавдугаар байрт шалгарсан, Азийн АШТ-ий хүрэл медальт Б.Хонгорзултай учраа таарч, даралтаар цэвэр ялсан юм.
#6 Азийн АШТ-д гурав дахиа финалдсан нь
2023 оны эхээр насанд хүрэгчдийн УАШТ-д тав дахиа түрүүлсэн П.Орхон үүнээс нэг сарын дараа Азийн АШТ-д зодоглов.
П.Орхон дэлхийн аваргад түрүүлснийхээ дараа жил нь чөлөөт бөхийн Азийн аваргад түрүүлсэн долоо дахь эмэгтэй тамирчин болсон. Бишкект явагдсан 2018 оны Азийн АШТ-д цойлохоосоо яг дөрвөн жилийн өмнө Алматыд зохиогдсон Азийн аваргад үзүүрлэж байлаа, тэр.
Харин допингийн торгуулиас болж завсардаад байсан амжилтын түүчээгээ Астанад явагдсан 2023 оны Азийн АШТ-д үргэлжлүүлж, финалд шалгарсан нь энэ. Харин шигшээ барилдаанд олимпын наадмын мөнгөн медальт, дэлхийн хошой аварга Айсулуу Тыныбековатай хүч сорьж, 5:9-өөр ялагдсан билээ.
#7 Дэлхийн аваргад ахин хүч сорьсон нь
П.Орхон түрүүлснээсээ зургаан жилийн дараагаар ДАШТ-д ахин зодоглосон нь 2023 оны үйл явдал билээ.
Тэрбээр эхний тойрогт гоц мөргөж, Хятадын Жиа Лүнийг 8:5-аар, 23 хүртэлх насны дэлхийн аварга Ана Паула Годинесийг 13:6 оноогоор ялж шөвгийн наймд шалгарсан. Гэвч Германы Луиза Нимешийг 3:0-ээр илүүрхэж яваад барилдааны төгсгөлд оноо алдан 3:4 оноогоор ялагдчих нь тэр. Тэд өмнө нь "Рио-2016" олимпын наадмын дагах барилдаанд учраа таарахад П.Орхон цэвэр ялж байсан юм.
#8 "Парис-2024"-т тэр итгэл найдвар юм
Дөрөвдүгээр сард Киргизстаны Бишкек хотноо явагдсан "Парис-2024" олимпын эрх олгох Азийн бүсийн тэмцээнд хүч сорьсон П.Орхон Узбекистаны Гулмира Айтмуратоваг оноогоор цэвэр ялсан бол Өмнөд Солонгосын Ханбит Лиг даралтаар буулган авч "Парис-2024" олимпын наадамд оролцох эрхээ авсан юм. Тэрбээр Парист зохион байгуулагдсан ДАШТ-д түрүүлж байсан бол энэ удаад хоёр дахь олимподоо оролцохдоо мөн л Парист зодоглоно.
П.Орхон эрхээ авсаныхаа дараагаар "Парисын тэнгэрт төрийн далбаагаа мандуулахыг хүсэж байна" гэж хэлсэн. Түүний хувьд, найман жил хүлээсэн боломжоо атгасан болохоор арга ч үгүй биз. П.Орхон олимпын дэвжээнд гарцаагүй итгэл, найдвар байх учиртай. Тамирчны хүрэх учиртай олон оргилоос тавцанд нь дөхөөгүй цор ганц тэмцээн болох олимпын наадмыг уран барилдаанаараа чимнэ гэж, хаан мэт ялсаар хамаг өндөр амжилтадаа омог бардам хүрнэ гэж олон монголчууд түүнд итгэж бас хүлээж байна...
